# a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z
ლექსიკონის შესახებ

ტექნიკური ტერმინოლოგიის ინგლისურ-ქართული ელექტრონული და ონლაინ ლექსიკონი მესამე ლექსიკონია დარგობრივი ელექტრონული ლექსიკონების ციკლიდან, რომლებიც ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ლექსიკოგრაფიის ცენტრში შეიქმნა. სამივე ლექსიკონი: ინგლისურ-ქართული სამხედრო ლექსიკონი, ინგლისურ-ქართული ბიოლოგიური ლექსიკონი და ინგლისურ-ქართული ტექნიკური ტერმინოლოგიის ლექსიკონი განთავსებულია ინტერნეტში და ხელმისაწვდომია უფასოდ, შემდეგ მისამართებზე: mil.dict.ge, bio.dict.ge, tech.dict.ge.

ტექნიკური ტერმინოლოგიის ინგლისურ-ქართულ ლექსიკონში ძირითადად შევიდა ელექტრონული და კომპიუტერული ტექნიკის, მანქანა-დანადგარებისა და ნაწილების, საინფორმაციო და საკომუნიკაციო ტექნოლოგიების, საავტომობილო, სამშენებლო, სამთამადნო, სარკინიგზო და ჰიდროტექნიკური ტერმინოლოგია, სულ 18 ათასი სიტყვა-სტატია. სიტყვა-სტატიებს ლექსიკონში მითითებული აქვს დარგობრივი კვალიფიკაციები. ტერმინებს ხშირ შემთხვევაში დართული აქვს მცირე განმარტება, რომელიც აზუსტებს ტერმინის მნიშვნელობას. გარდა ინგლისური და ქართული ტერმინებისა, სიტყვა-სტატიების მნიშვნელოვან ნაწილს დართული აქვს რუსული ეკვივალენტებიც. ლექსიკონში დიდი ყურადღება დაეთმო ბოლო წლებში კომპიუტერული, ელექტრონული კომუნიკაციების და სხვა დარგების სწრაფი განვითარების შედეგად გაჩენილი უახლესი ტერმინების ქართული ეკვივალენტების შემუშავებას დარგის სპეციალისტებთან კონსულტაციების საფუძველზე. თანამედროვე ტექნოლოგიების განვითარების დარგში უახლესი ინფორმაციის მოსაპოვებლად თავად პროექტის მიმდინარეობის პერიოდშიც მუდმივად წარმოებდა საზღვარგარეთული და ადგილობრივი სამეცნიერო გამოცემებისა და საინფორმაციო საშუალებების მონიტორინგი. ტექნიკური ტერმინოლოგიის ლექსიკონზე მომუშავე პერსონალი ყოველ ღონეს ხმარობდა, რათა თითოეული, თუნდაც უმცირესი, ინოვაცია თუ ტენდენცია კომპიუტერული, სატელეკომუნიკაციო, ნანოტექნოლოგიური თუ სხვა სახის ტექნიკისა და ტექნოლოგიების შემუშავების დარგში ადეკვატურად ყოფილიყო ასახული ლექსიკონში შესაბამისი სამეცნიერო-ტექნიკური ტერმინოლოგიის დონეზე. ლექსიკონში ცალკეული, განსაკუთრებით აქტუალური დარგების მაქსიმალურად დეტალური და სრული წარმოდგენის მიზნით, ლექსიკონისათვის მომზადდა აბრევიატურების ინდექსი და შემდეგი დანართები: ძირითადი საზომი ერთეულები; SI სისტემის პრეფიქსები; ქიმიური ელემენტები (ატომური რიცხვის და ანბანის მიხედვით); ე.წ. "სათბურის ეფექტის" გამომწვევი აირები.

ლექსიკონისათვის შეიქმნა ოთხი პროგრამული პროდუქტი. შეიქმნა როგორც ლექსიკონის ონლაინ ვერსია ინტერნეტით მოსარგებლეთათვის, ასევე ელექტრონული ლექსიკონი, ე.წ. დესკტოპ-აპლიკაცია კომპაქტ-დისკზე ჩაწერილი ელექტრონული პროგრამის სახით, რომელიც კომპიუტერში ჩაიტვირთება და ინტერნეტისგან დამოუკიდებლად იქნება გამოყენებადი. გარდა ამისა, შესაძლებელია ტექნიკური ტერმინოლოგიის ინგლისურ-ქართული ლექსიკონის დაკავშირება ამავე ლექსიკონის ონლაინ ვერსიასთან, რაც მომხმარებელს საშუალებას მისცემს ინტერნეტიდან განაახლოს ლექსიკონის მის კომპიუტერში ინსტალირებული ვერსია და ასახოს ყველა ის ცვლილება თუ დამატება, რომელთაც ლექსიკონის სარედაქციო კოლეგია პერიოდულად შეიტანს ლექსიკონის ონლაინ-ვერსიაში. ტექნიკური ლექსიკონის ონლაინ-ვერსიას აქვს მართვის პანელი, რაც სარედაქციო გუნდს საშუალებას მისცემს მომავალშიც განაგრძოს ლექსიკონზე მუშაობა და მისი ახალი რედაქციების მომზადება. ტექნიკური ტერმინოლოგიის ლექსიკონის პროექტის ფარგლებში მომზადდა მრავალენოვანი ლექსიკონების მართვის სისტემა (MultiDMS), რომლის მონაცემთა ბაზაში დღეს მხოლოდ ინგლისურ-ქართული ტექნიკური ტერმინოლოგიის ლექსიკონია ჩატვირთული, თუმცა მომავალში იგეგმება მასში ლექსიკოგრაფიის ცენტრის სხვა ლექსიკონების ინტეგრირებაც.

ლექსიკონზე მუშაობდნენ: თინათინ მარგალიტაძე (რედაქტორი და პროექტის ხელმძღვანელი), გიორგი მელაძე (შემდგენელი), გელა ხუნდაძე (შემდგენელი), ზაალ ზურაბაშვილი (ასისტენტ-შემდგენელი), მაია დავლიანიძე (ტექნიკური რედაქტორი).

პროგრამული პროდუქტების შექმნაზე მუშაობდნენ: გიორგი ქერეჭაშვილი (მრავალენოვანი ლექსიკონის მართვის სისტემა, ლექსიკონის ონლაინ-ვერსია და მართვის პანელი), ლევან ზურაბაშვილი (ლექსიკონის ელექტრონული ვერსია). პროექტის კონსულტანტები: ოთარ ზუმბურიძე, გიორგი ქერეჭაშვილი.

ლექსიკონის შემდგენლები მადლიერებით მიიღებენ ყველა საქმიან შენიშვნას თუ წინადადებას ინგლისურ-ქართულ ტექნიკურ ლექსიკონთან დაკავშირებით.

ლექსიკონი შექმნილია 2014-2016 წლებში, შოთა რუსთაველის ეროვნული სამეცნიერო ფონდის დაფინანსებით.

ლექსიკოგრაფიული წყაროები

  1. Dictionary of Engineering (Second Edition); compiled by The Editorial Staff of the McGraw-Hill Encyclopedia of Science & Technology; Publisher: McGraw-Hill Professional, 2003
  2. The Illustrated Dictionary of Building Terms, Tom Philbin (Author); Publisher: McGraw-Hill Professional, 1996
  3. A Dictionary of Mechanical Engineering; Tony Atkins, Marcel Escudier (Authors); Publisher: Oxford University Press, USA, 2013
  4. Dictionary of Mechanical Engineering (4th Edition) G.H.F. Nayler (Author); Publisher: Jaico Publishing House, 2006
  5. Means Illustrated Construction Dictionary (3rd edition); R. S. Means (Author); Publisher: RSMeans, 2000
  6. Automotive Dictionary; John Barach (Author); Kindle Edition, 2012
  7. Oxford English Dictionary, second edition on CD-ROM. Version 3.1
  8. რ. დვალი, რ. ღამბაშიძე, ტექნიკური ტერმინოლოგია (რუსულ-ქართული ნაწილი). „მეცნიერება“, თბილისი, 1977
  9. რ. ბერულავა, რუსულ-ქართული ლექსიკონი — გამოთვლითი ტექნიკა, ინფორმატიკა, ელექტრონიკა (მასალები). თბილისის უნივერსიტეტის გამომცემლობა, თბილისი, 1993
  10. დ. კერესელიძე, ც. გაბაშვილი, კომპიუტერული ტერმინოლოგიის განმარტებითი ლექსიკონი. "ელფი", თბილისი, 2000
  11. კავშირგაბმულობის ტერმინოლოგია. "განათლება". თბილისი. 1981
  12. რადიოტექნიკის ტერმინოლოგია (რუსულ-ქართული და ქართულ-რუსული) "მეცნიერება". თბილისი. 1981
  13. მეტალურგიის ტერმინოლოგია. საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის გამომცემლობა, თბილისი, 1959
  14. ჰიდროტექნიკური ტერმინოლოგია (შემდგენელი ნ. ჩაჩანიძე). „საბჭოთა საქართველო“, თბილისი, 1966
  15. რ. ნიკოლაძე, დ. გვარამაძე, ქიმიის ტერმინოლოგია. "მეცნიერება", თბილისი, 1970
  16. ფიზიკური ტერმინოლოგია (რუსულ-ქართული ნაწილი). "მეცნიერება", თბილისი, 1980
  17. გეოლოგიური ტერმინოლოგია. საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის გამომცემლობა, თბილისი, 1941
  18. ინგლისურ-ქართული ლექსიკონი, 14 ტომი (ასოები A – P). მთავარი რედაქტორი და გამომცემელი თ. მარგალიტაძე, ლექსიკოგრაფიული ცენტრი, თბილისი, 1995-20012
  19. ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, I-XI ტტ. საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის გამომცემლობა, თბილისი, 1975-1987
  20. მ. ჭაბაშვილი, უცხო სიტყვათა ლექსიკონი. "განათლება", თბილისი, 1989
  21. ქართული ენის განმარტებითი ლექსიკონი პროფ. არნ. ჩიქობავას საერთო რედაქციით, I-VIII ტტ. საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის გამომცემლობა, თბილისი, 1950 - 1963
  22. რუსულ-ქართული ლექსიკონი (ერთტომეული). "საბჭოთა საქართველო", თბილისი, 1983
  23. ვ. თოფურია, ი. გიგინეიშვილი, ქართული ენის ორთოგრაფიული ლექსიკონი, მეორე შევსებული გამოცემა. "განათლება", თბილისი, 1998
  24. Англо-русский политехнический словарь (под ред. А.Е. Чернухина). "Советская энциклопедия", Москва, 1971
  25. Новый большой англо-русский политехнический словарь. ABBYY Lingvo, 2014.
ინტერნეტ-წყაროები
  1. Engineering Dictionaries, http://www.engineering-dictionary.org/
  2. Encyclopedia Britannica, http://www.britannica.com
  3. Other, http://www.edmunds.com/glossary/, http://www.interfacebus.com/Glossary-of-Terms.html, http://www.builderspace.com/glossary.html
  4. ინგლისურ–ქართულ–რუსული კავშირგაბმულობის ტერმინთა ლექსიკონი. შემდგენლები: რ. სვანიძე, რ. სხირტლაძე, ა. ღლონტი, თბილისი, http://www.ena.ge/gncc-online2
  5. დიდი ინგლისურ-ქართული ონლაინ-ლექსიკონი. მთავარი რედაქტორი და გამომცემელი თ. მარგალიტაძე, ლექსიკოგრაფიული ცენტრი, თბილისი, 2010, www.dictionary.ge
  6. Большой англо-русский политехнический словарь (онлайн версия), http://www.classes.ru/dictionary-english-russian-polytechnicalenru.htm.

ყველა უფლება დაცულია. ტექსტის უნებართვო გავრცელება ან კოპირება ნაწილობრივ ან მთლიანად, ნებისმიერი სახით და საშუალებით აკრძალულია.